Al surfend op het internet stuit ik onverwachts op een aantal foto’s van indrukwekkende exemplaren van een black bass. Tot mijn verbazing waren deze vissen gevangen op Cyprus. De nieuwsgierigheid was meteen gewekt, want dit eiland staat bepaald niet bekend als visbestemming. Ten onrechte, want een kort bezoek viel meteen in de smaak en doet verlangen naar meer.

Ook wij moeten er aan geloven. Voor het eerst in mijn leven heb ik een blind date gemaakt, nota bene via het internet. Helemaal gerust ben ik er niet op. En ik niet alleen, ook vismaat Jan Kamman wacht gelaten de dingen af die gaan komen. Onwennig draaien we na de laatste rotonde van de ringweg rond Limasol de snelweg richting Nicosia op. Het is nog donker en op de tast zoek ik naar de versnellingspook, maar ik vind alleen de slinger van het raam. Links rijden is al geen sinecure, maar deze Engelse auto maakt dat ik met klamme handen achter het stuur zit.

Een klein uur later schudden we opgelucht handen met Charis en Rolando, twee vriendelijk lachende Cyprioten. De kennismaking is kort, niet meer dan een sigaret lang en dan volgen we de witte fourwheel drive van Charis. Snel laten we de industrieterreinen van Nicosia achter ons en kronkelt de weg de bergen in. Ik heb moeite met volgen en krijg amper de kans iets van het landschap op te nemen. Wel verbaas ik mij over de combinatie van kalkachtige rotsformaties en de tamelijk weelderige begroeiing. Nooit geweten dat een warm subtropisch eiland zo groen kan zijn.

Ongepaste arrogantie
Het is verrassend koel hierboven aan de Palechori-dam. Nieuwsgierig werpen we een blik over de rand van het geïmproviseerde parkeerplaatsje en speuren het water af. En tegelijkertijd krijgen Jan en ik een zenuwachtig trekje om de mond wanneer we midden op het kleine meer tientallen kringen zien. Zo nu en dan wordt het roerloze wateroppervlak doorbroken door een hoog opspringende forel. De eerste sprong is voor ons het teken om de vliegenhengels op te tuigen. Blijkbaar nemen we daar enige tijd voor want de toch zeer gemoedelijk overkomende Rolando is al haastig verdwenen tussen de struiken als we eindelijk de hengels op orde hebben.

Charis gaat ons voor naar de waterkant en wanneer we even later beneden aankomen zijn we er nog net getuige van dat Rolando een forel verspeelt tijdens de dril. Op basis van een ongepaste arrogantie meet ik mij deze ochtend een enorme hoeveelheid vis toe, zeker wanneer Rolando al snel een tweede vis naar de kant dirigeert. Maar de werkelijkheid is hard. Na een uur klungelen staan Jan en ik nog steeds met lege handen. Wel hebben we drie keer van lijn en hengel gewisseld en is een behoorlijk arsenaal aan vliegen aangeknoopt, maar het tempo waarin onze gastheren forellen vangen is door ons bij lange na niet bij te benen. Ook niet wanneer we door wanhoop gedreven uiteindelijk gebruik maken van de spinhengel. We worden er ordinair uitgevist.

Even na negen uur breken we op. Volgens onze gastheren staat nu de zon te hoog en zijn de forellen te ver afgezakt naar het diepe en dus voor onze vliegen onbereikbare water. Gastvrij bieden zij ons een serie excuses aan voor het uitblijven van ons succes. Het is te warm, het water is bladstil door de afwezigheid van de wind, het is onbewolkt, we zijn eigenlijk iets te laat in het seizoen, de maand mei is hier op Cyprus misschien wel de slechtste maand voor de visserij, de hengeldruk was op dit meer de laatste weken te hoog, kortom, het ligt absoluut niet aan ons verzekeren zij ons bemoedigend. In grote dank aanvaard ik al deze argumenten, maar het schrijnt wel een beetje wanneer Rolando uiteindelijk zijn schoongemaakte forelletjes in een tas laat glijden.

Mythen en sagen
Na een korte tussenstop voor een brunch rijden we verder het verlaten binnenland in. Charis opteert voor het Arminou stuwmeer. Ook dat meer bevat regenboogforel, van groot formaat zelfs bezweert hij, maar daar kunnen we wèl beter uit de voeten met de vliegenhengel. Ik doe voorzichtige pogingen om uit te leggen dat we niet speciaal voor de forel naar Cyprus zijn gekomen, dat black bass ons minstens zo mooi lijkt en dat we er absoluut geen probleem mee hebben om ook op bijvoorbeeld karper te vissen met de vlieg. Jawel, maar eerst de forel is het vastberaden antwoord. Zoveel onverzettelijke gastvrijheid is teveel voor mij en we vervolgen onze weg.

Het Arminou meer heeft inderdaad een geheel ander karakter. Minder besloten, minder steile hellingen en veel meer afwisseling in dieptes. Wanneer we over de bergrug heenkomen hebben we een fraai uitzicht over het meer en verbaas ik mij over het enorme oppervlak. We praten de mogelijkheden door en uiteindelijk besluiten we ons geluk te zoeken daar waar het meer gevoed wordt door een instromend beekje.
Een gelukkige keus, want wanneer Charis zijn auto bijkans met zijn neus in de beek parkeert zie ik een school van honderden jonge vissen stroomopwaarts wegvluchten. Het vinden van de juiste hengel vraagt nu minder moeite en binnen een paar minuten sta ik gewapend met een aftma 4 aan de kant. Jan heeft zelfs niet de moeite genomen een waadpak aan te trekken en weet, nog voordat ik mijn eerste worp maak, al zijn tweede forelletje te landen.

Ik zoek mijn heil op het laatste stuk van de beek, daar waar nog voldoende stroming staat om een fatsoenlijke drift te maken en waar het al fors dieper is. Vanwege het kristalheldere water verleng ik mijn leader met een dunne punt van 10/00 fluorocarbon waaraan ik een bruine goudkop nimf knoop. Het geheel werpt een beetje belabberd en de eerste worp komt dan ook compleet verkeerd uit. Snel neem ik de lijn weer op voor een nieuwe worp, maar ver kom ik niet. Een felle regenboog heeft de langsrazende nimf gegrepen en protesteert met veel misbaar. ‘Lekker’, grijns ik mezelf toe en onthaak de vis. De tweede worp komt beter uit en ook die levert meteen vis op. Een prettig uurtje volgt, de uitmonding van de beek lijkt een broeinest van opportunistische forellen te zijn. Bijna iedere worp resulteert in een aanbeet en binnen de kortste keren is mijn nimf totaal onherkenbaar verworden tot een bolletje bruine wol. Niet dat het aan vangstkracht inboet trouwens. Ook mijn beetverklikker moet er meerdere malen aan geloven en is na een half uurtje aan vervanging toe.

Na een uur stap ik met een meer dan tevreden gevoel uit het water. Charis heeft op afstand mijn verrichtingen gevolgd en lacht mij toe: ‘Dat waren er meer dan dertig!’ ‘Hooguit twintig…’ probeer ik nog. ‘Onzin! En met die van Jan er bij waren het er nog veel meer’ stelt hij onverzettelijk. Ik laat het er maar bij, in de overtuiging dat er een nieuw verhaal in de Griekse mythologie is bijgeschreven.

We wandelen nog wat langs de beek, het aansluitende schaduwrijke bos biedt ons wat beschutting tegen de zon en het koele water blijkt een goede dorstlesser. We volgen een schooltje vissen en met wat kunst- en vliegwerk herkennen we er jonge regenboogforelletjes in. Wonderlijk, want regenboogforel plant zich doorgaans niet voort in Europees water maar volgens Charis kennen meerdere beken op Cyprus dit fenomeen…

Overweldigend aanbod
Cyprus is een bergachtig eiland, met de hoogste top op 1952 meter. In de winter valt in de bergen relatief veel sneeuw (skiën behoort tot de mogelijkheden!) maar het warme klimaat laat van de vele bergstromen gedurende het jaar weinig over. Om toch te kunnen beschikken over voldoende zoet water zijn er in de verleden eeuw vele stuwdammen aangelegd. En die stuwmeren bieden de bezoekende sportvisser een verborgen schat.

Het water kent geen industriële vervuiling en in combinatie met het warme klimaat zijn deze meren perfecte verblijfplaatsen voor een uiteenlopend scala aan vissoorten. De eerder genoemde forel is terug te vinden in een tiental hooggelegen reservoirs, maar er is meer. Veel meer. De bij ons gangbare vissoorten als brasem, ruisvoorn en blankvoorn komen in de lager gelegen reservoirs massaal voor. Evenals karper, kroeskarper en zeelt. Ook snoekbaars en baars kun je er vinden net als de meer exotische varianten als Afrikaanse meerval en tilapia. Maar de grote attractie is en blijft toch de black bass.

Ideale omstandigheden
Black bass doet het goed in de Cypriotische reservoirs. Nu zijn de omstandigheden voor deze vis hier ook werkelijk ideaal. Hoge temperaturen, geen vervuiling en een grote variatie aan schuilplaatsen en bodemstructuren. Plus een overweldigend voedselaanbod. Niet in de laatste plaats door het enorme aanbod aan prooivis zoals tandkarpertjes (jawel, de guppy zwemt er vrijelijk rond) en ontsnapte cq uitgezette goudvissen en giebels. Maar ook zwemmen en kruipen er de nodige reptielen en amfibiën rond. Opgroeien tot een volwassen formaat is voor de black bass dan ook geen probleem. En groot kunnen ze worden. Exemplaren zwaarder dan 4 kilogram worden jaarlijks gevangen, terwijl vissen in de categorie van 1 kilogram tot de dagelijkse buit behoren.

Zoals gezegd is op Cyprus de biotoop voor de black bass ideaal. Dat wil trouwens niet zeggen dat ze overal op de stuwmeren te vangen zijn. De vis zoekt graag de plekken op waar hij beschutting kan vinden. Wat dat aangaand heeft hij wel overeenkomsten met de Europese baars. Obstructies als dammen en rotswanden zijn geliefkoosde plekken. Maar ook overhangende struiken en in het water staande bomen mogen niet overgeslagen worden tijdens het vissen. En natuurlijk bedden van lelies en andere waterplanten. Elke plek waar bescherming geboden wordt is een potentiële verblijfplaats voor deze vis.
Stuwmeren voldoen aan een dergelijk profiel. Met name de zijarmen blijven vaak redelijk ondiep en herbergen complete bossen onder water. In de Cypriotische reservoirs herken je die plekken meestal aan de verkleuring van het water, maar vaak genoeg steken de boomtoppen simpelweg boven het wateroppervlak uit.

Black bass is stoer, maar ook wispelturig. Zo zijn ze het ene moment actief en volgt de ene aanbeet op de andere waarna plotsklaps de activiteit wegvalt. Ze patrouilleren vaak in groepjes en het lijkt wel alsof ze met elkaar communiceren. Bemerkt één van de vissen onraad of bespeurt hij een prooi dan draaien alle neuzen snel dezelfde kant op. Die nieuwsgierigheid is als sportvisser goed te benutten. Of je nu met de spinhengel vist of met de vlieg, je zult het kunstaas nooit tè zacht op het water zetten. De plons activeert meestal de aanwezige vis. Daarom kan het geen kwaad om, in geval van popper of plug, het aas even te laten dobberen voordat je het in beweging zet. Het zal niet de eerste keer zijn wanneer het al dobberend met grof geweld van het oppervlak wordt weggegrist.

De dril van een stevige black bass staat van begin tot eind garant voor spektakel. De mooiste aanbeten zijn die wanneer het kunstaas van het oppervlak wordt gesleurd. Die aanbeet doet elke andere zoetwatervis vergeten. Opspattend water, een diepe kolk, het is niet alleen een visueel genot maar ook hoorbaar. Heel even gebeurt er dan niets, de vis weet namelijk als geen ander zijn schot te blokken. Die overgang geeft je het gevoel alsof je op een blok steen tot stilstand komt. Veel tijd tot bezinning krijg je niet want zodra de bass zijn fout inziet wil hij terug naar de plek waar hij vandaan is gekomen. En dat gaat met dezelfde energie en snelheid. Lukt dat niet dan verkiest hij net zo gemakkelijk het luchtruim. Meestal zijn die onvoorspelbare en brute runs trouwens de momenten waarop de vis verspeeld wordt. Met dit grove geweld wil de haak snel uit de zachte bek los schieten.

Kunstaas
In de VS, het land van herkomst, is de black bass de meest populaire sportvis. Het merendeel van het geschikte kunstaas komt dan ook uit dit land van de onbegrensde mogelijkheden. En het aanbod is daar overweldigend groot. In Nederland is ook het nodige te verkrijgen, zij het minder gevarieerd. Denk aan plastic wormen en twisters in verschillende maten, kleuren en vormen maar ook aan slugs, shads etc. Rapalla voert een aantal drijvende pluggen en poppers die méér dan voldoen. En natuurlijk ook spinnerbaits. Eigenlijk is alles geschikt wat lawaai maakt en ondiep gevist kan worden.
De puristen vissen met een baitcaster en een bijpassende hengel. Maar een stevige, niet al te lange spinhengel en een (030) molen voldoen ook. Over het type lijn heb ik zo mijn twijfels. Dyneema is beresterk en lekker dun, wat dus kan resulteren in verre worpen en feilloze registraties. Maar het is ook zo goed als rekloos wat tijdens de dril van een black bass niet echt een voordeel is. Nylon rekt gemakkelijk waardoor je minder snel de haak lost uit de zachte bek van de vis. Vis je liever met dyneema, kies dan liever een niet al te harde hengel.

Zelf verkies ik de vliegenhengel boven alles. Ik weet dat de spinhengel effectiever is, je er meer water mee bestrijkt en makkelijker te gebruiken is in zwaar begroeid water. Maar de dril van een grote Black Bass aan een vliegenhengel is onvergetelijk. Kies de hengel niet te licht want poppers geven veel weerstand in de lucht. Aftma 6 is minimaal, een 7 hengel is misschien zelfs beter. Omdat je zo nu en dan afstanden moet werpen heeft een (drijvende) weight forward lijn de voorkeur. Over leaders doe ik nooit moeilijk, dus ook nu niet. Een eenvoudig stuk nylon met een trekkracht van 10 pond moet voldoende zijn.

Hapsnap in de snoepwinkel
Het kind in mij had het moeilijk op dit fraaie eiland. Met een dubbeltje geklemd in de klamme hand was het weer eens lastig kiezen in de grote, verleidelijke snoepwinkel. Cyprus biedt namelijk veel te veel water om tijdens één vakantie te bezoeken, laat staan te bevissen. Daarom visten we hapsnap. En reden we vele kilometers over het eiland. We zagen de mooiste stekken, met verleidelijk grote hoeveelheden aan vis. We zagen ook dat de Cyprioten onbekend zijn met het begrip catch and release. En dat ze het jammer genoeg ook niet zo nauw nemen met het opruimen van rommel aan de waterkant.
Maar we vingen vis, zelfs in de als lastig bekend staande maand mei. Mooie stevige baarzen, aan de spinhengel maar ook aan de vlieg. Natuurlijk verspeelden we de grootste. Niet een enkeling, maar meerdere op rij. Vissen van enige kilo’s.
En we kwamen niet toe aan al het moois dat de zee biedt. Want als de verhalen waar zijn (en wie twijfelt daaraan) kun je vanaf de zomermaanden tot in december gericht vissen op de meest uiteenlopende soorten zeevis. Het kind in mij weet in ieder geval zeker dat het volgende gespaarde dubbeltje opnieuw besteed gaat worden in deze Cypriotische snoepwinkel.

Vissende huisvaders
Cyprus is weliswaar het op twee na grootste eiland in de Middellandse zee, maar met een oppervlak van 9251 km2 (ongeveer 1/5e deel van Nederland) blijft het een bescheiden land. Van de 700.000 inwoners woont 70% in de steden waarmee het binnenland echt leeg en verlaten genoemd mag worden.
Zijn geografische ligging heeft grote invloed gehad op Cyprus. Dichtbij het Midden Oosten werd het al snel een springplank voor verschillende overheersers. Aangetrokken door het kostbare koper (Kypros is het Griekse woord voor koper) zetten de Grieken aan het eind van de Trojaanse oorlog (1000 vC) voet aan wal. In de loop der eeuwen volgden Egyptenaren, Assyriërs, Perzen, Ptolemeeën en Romeinen, waarna het eiland onder Byzantijnse heerschappij kwam. Later zwaaiden kruisridders, Venetianen, Osmanen en Britten er de scepter. Pas in 1960 verkreeg Cyprus een onafhankelijke status. Dat weerhield echter de Turken niet van een invasie in 1974.

Een dergelijke historie laat altijd zijn getuigenissen achter en die zijn er nu nog steeds volop te vinden. Wie in een notendop de culturele geschiedenis van het oostelijk deel van de Middellandse Zee wil aanschouwen moet aan dit eiland zeker een bezoek brengen. Maar niet alleen cultureel heeft dit eiland veel te bieden. De luierende zonaanbidder is gegarandeerd van vele zonuren en prachtige stranden, al of niet voorzien van werelds vermaak. Tel je daar de fraaie natuur bij op dan is Cyprus een ideaal eiland voor een gezinsvakantie. Als vissende huisvader met twee strandminnende kinderen en een cultuurverslaafde vrouw ben ik al jaren op zoek naar een vakantiebestemming waar we allemaal aan onze trekken kunnen komen. Cyprus heeft wat dat betreft heel goede kaarten.

Informatie
Stuwmeren Cyprus
plaats
Cyprus

type water
stuwmeren van uiteenlopende groottes en verschillende dieptes.
oeverbegroeiing
Sterk wisselend, vooral de uitlopers van de meren zijn vaak begroeid met struikgewas.
visbezetting
brasem, dwergmeerval, ruisvoorn, spiegelkarper, schubkarper, kroeskarper, blackbass, snoekbaars, regenboogforel, bruine forel