In het boek ‘Vliegvissen in de Eifel’ hebben we een selectie aan vliegen opgenomen die indertijd zeer succesvol was. Die selectie is ook prima geschikt voor een groot deel van het Europese middelgebergte. Voor de vliegvissers die ongelukkigerwijs dat boek niet bezitten, plaats ik die 20 vliegen hier op de website.

Toch wil ik graag bij dit alles een kleine kanttekening maken. In de twee visseizoenen voorafgaand aan het schrijven van het boek Vliegvissen in Duitsland, heb ik meer dan 90 dagen aan de waterkant doorgebracht, keurig verspreid over alle maanden van het visseizoen. Met redelijk succes, want ook al beschik ik niet over een tellertje, toch denk ik dat ik ruim 1500 forellen, vlagzalmen en kopvoorns mocht landen. Misschien wel meer. Waarom die aantallen genoemd? Zo goed als al die vissen ving ik met een beperkt aantal patronen. In het hoofdstuk Matching the Hatch geef ik aan dat ik tot de categorie generalisten onder de vliegvissers behoor: het maakt niet zoveel uit welke vlieg je kiest, als de presentatie ervan maar goed is. Want die is – denk ik – van doorslaggevende betekenis. Natuurlijk zal ik geen nimf aanknopen als rondom mij de vis fanatiek stijgt naar sedges. In zoverre laat ik mij welzeker leiden door de signalen die de natuur zelf geeft. Maar als er geen vis stijgt, dan blijft de doos met droge vliegen gesloten.

Tijdens die twee seizoenen heb ik vreemd genoeg niet veel hatches meegemaakt. Het aantal daarvan is op de vingers van een hand te tellen. En bij geen enkele van die hatches vertoonde de vis een verhoogde activiteit. Waar dat aan lag weet ik niet, misschien wel aan de afwezigheid van die enorme scholen vlagzalm, zoals je ze in de jaren ‘80 en ‘90 van de verleden eeuw nog wel eens tegenkwam. Want het waren juist die vlagzalmen die het meest stegen naar insecten. Door het uitblijven van die hatches heb ik voornamelijk met nimf en streamer gevist. En het aardige daarvan is dat ik feitelijk maar met twee patronen viste.

variaties op één thema nimf
Het basispatroon van de door mij gebruikte goudkopnimf is van grote eenvoud. Een staartje met drie fibers van een fazantenveer of een bruine hanenveer, een dubbinglijfje van gesponnen roodbruine wol, geribd met goudtinsel, een kraagje van grijze dubbing en dat alles voorzien van een goudkop. Deze nimf is in de loop der jaren geëvolueerd. De dubbing is afkomstig van een grote bol angorawol die ik ooit aanschafte in Spanje, toen ik era achter kwam dat ik een groot deel van mijn bindspullen vergeten was. Het goudtinsel vervang ik tegenwoordig door dun koperdraad, dat veel beter bestand is tegen de scherpe tandjes van de forel en dus de levensduur van vlieg beduidend verlengt.

1. Schuif een goudkop op de haak en breng de binddraad naar achter. Bind een aantal fibers in als staart. 2. Zet een lengte metaaldraad (zilver of goud) vast en dub de binddraad met dubbing. 3. Vorm met de dubbing een taps lijfje. 4. Wikkel de metaaldraad met grote slagen naar voren en bind af. 5 en 6. Dub nu met grijze dubbing een ruig kraagje.

Van deze nimf bind ik vele varianten. Zo heb ik naast deze roodbruine nimf mijn vliegendoos gevuld met zwarte en groene exemplaren. De zwarte en roodbruine exemplaren zijn favoriet en ik kies het exemplaar op basis van de kleur van de rivierbodem. Is de bodem licht van kleur (kalkrijke bodem) dan geef ik de roodbruine nimf de voorkeur. Bij een echt donkere bodem (bijvoorbeeld in zuur water afkomstig uit veengebieden) prefereer ik een zwarte variant.

Van elk exemplaar bind ik verschillende formaten, de haakgroottes variëren van maat 8 tot maat 16. En van elk formaat bind ik ook weer verschillende gewichten door te kiezen voor verschillende goudkoppen. Zo krijg je de mogelijkheid om bijvoorbeeld met deze nimf strak tegen de bodem te vissen, maar ook in het oppervlak.

En om het geheel af te ronden, gebruik ik ook nog eens verschillende haaklengtes. Bind je bijvoorbeeld op een onverlengde haak (maat 14) dan wordt het taps toelopende lijfje korter en meer gedrongen. Hiermee kun je bijvoorbeeld heel goed een nimf van de BWO nabootsen.

Bind je dit alles op een haak met een tweemaal verlengde steel, dan is deze nimf weer goed in te zetten als imitatie van de kokerjuffer. Houd je de goudkop aan de lichte of zeer lichte kant, dan kan deze nimf als pop van de schietmot ingezet worden. Zeker als je het kraagje ook nog eens wat ruiger maakt.

de op niets lijkende bugger
En dan die woolly bugger. Ik kan mij voorstellen dat de naturalisten onder ons al moeite hebben met het bovenstaande, een woolly bugger zal bij hen helemaal slecht vallen. Want wat bootst zo’n woolly bugger nu eenmaal na? Een visje misschien, of een in het water gevallen rups? Of herkent de vis er een bloedzuiger in? Ik weet het werkelijk niet, maar deze ‘vlieg’ werd in de afgelopen jaren met graagte genomen. Niet alleen door uitgezette regenbogen, maar ook door lokaal opgegroeide forellen en vlagzalmen. En niet te vergeten ook door dikgeschouderde kopvoorns.

Ook de woolly bugger heeft bij mij in de loop der jaren een (zij het kleine) gedaantewisseling ondergaan. Voordat ik de haak in de vise vastzet, schuif ik er een goudkop op. Daarna zet ik de binddraad op en wikkel dat mooi glad naar de haakbocht toe. De staart is een plukje zwarte marabou dat ik over de volle lengte van de haaksteel inbind. Daar bovenop zet ik een paar strengen goudkleurige kristal flash die iets langer zijn dan de staart. Met het terugwikkelen naar de haakbocht zet ik meteen een lengte koperdraad in. Aangekomen bij de bocht bind ik een microsaddle veer in en breng het binddraad weer naar voren. De veer hackle ik in regelmatige slagen om de haaksteel en bind hem vast. Ten slotte wikkel ik de koperdraad in ruime slagen naar voren en bind het geheel af.

Op deze manier met koperdraad gebonden is ook deze vlieg tamelijk goed bestand tegen de tanden van de vis. En mocht de hackle breken dan houdt het koperdraad het geheel nog steeds op zijn plaats.

Ook hier zijn weer veel variaties door te voeren. Voor de hand liggend is de kleur van de staart en van het lijfje te variëren. Maar veel belangrijker is de haakmaat: bind verschillende maten en gebruik verschillende groottes van goudkoppen. Varieer ook in de kleur en het materiaal van de goudkop: van glanzend koper naar mat brons.

GOUDKOP HARE’S EAR

haak
maat 10 – 12
binddraad8/0, zwart
staartfazantenstaart
lijfjedubbing hazenmasker
ribbingtinsel, rond en goudkleurig
kopkraal, goudkleurig, 4 mm

VLOKREEFT

haak
vlokreefthaak maat 10-12
binddraadzwart of beige
lijfjedubbing groen-, bruin- of olive
ribbingdun koperdraad of nylon 20/00
rugdekselplasticstrookje of spectraflash
keel / thoraxzwarte dubbing van zeehond

PARACHUTE DUN

haak
maat 16 – 20
staartfazant staart
lijfjegrijs binddraad of dubbing konijn
vleugelupwing polywing; wit, geel of grijs
hacklegrizzle bruin

FOAMNIMF

haak
vlokreefthaak maat 10 – 12
binddraadwit
lijfjeverpakkingsmateriaal (foam)
ribbingdun koperdraad of nylon 20/00
thoraxpauw fiber
rugdekselfoam

CDC UNI

haak
maat 12 – 18
binddraad8/0 grijs
kraagCDC veer gepalmerd

MEIVLIEG

haak
maat 8 – 12
binddraadzwart
staarteland
ribbingbruin binddraad
lijfjegele floss
vleugelmallard
palmergrizzle

CDC SEDGE

haak
maat 9 – 19
binddraad8/0, groen
lichaamdubbing (fijn), groen – olive
vleugeleendenkontveren, grijs
hacklehaan, zwart (optioneel bij kleinere maten)

ALBERT ROZEMAN SPECIAL

haak
maat 12 – 16
binddraad8/0, zwart
staartfazantenstaart
verzwaringlooddraad
lijfjefloss, oranje
ribbingtinsel, goudkleurig
thoraxpauw fibers
hacklehaan, wit
dekjespectraflash II

SEDGE PUPA

haak
maat 10 – 12
lijfjegele floss met zwarte rib
kopjebruine struis
zijkantbruine strip kunststof
onderkantgrizzle fibers (schaars)

EENDENKONT EMERGER

haak
maat 12 – 16
binddraadbruin
staartmallard
ribbinggeel binddraad
lijfjeeendenkont
vleugeleendenkont

RED SPINNER

haak
maat 14 – 16
staartwitte hackle
lijfjerood binddraad
vleugeltips van een grizzle hackle
hackleblue dun

POLYWINGFLY

haakmaat 12 – 16
binddraad
zwart of beige
staartfibers uit olive kleurig veertje
lijfjedubbing beige
vleugelpolywing
hackleolive hackleveertje
keel / kopjezwarte zeehondendubbing

BALLON POP SEDGE

haakmaat 11 – 15
binddraad
6/0, bruin
lijfjehertenhaar, naturel
kopfoam geel

MIER

haakmaat 12 – 16
binddraad
8/0, zwart
lijfjezwart foam
hacklezwart haan

MARCO’S MADE

haak
maat 10 – 12
binddraadzwart
verzwaringlooddraad (optioneel)
lijfjewol, grijs, olijfgroen of bruin
ribbingkoperdraad
kopjebinddraad

RITZ-D

haak
maat 10 – 14
staartfazant en rode wol
lijfjepauw fiber
thoraxkoperdraad
dekjefazant

BLUE DUN

haak
maat 12 – 22
binddraad8/0 grijs
staartblue dun hackle fibers.
lijfjegrijze dubbing muskus
vleugeleend grijs
hacklemedium blue dun

RED TAG

haak
maat 10 – 20
binddraad8/0, zwart
staartwol, rood
lichaampauwenfibers
hacklehaan, bruin

ADAMS FOAM

haak
maat 12 – 16
binddraadbruin of beige
staartfibers uit grizzleveer
lichaamverpakkingsmateriaal (foam)
hacklegrizzle en evt extra bruine hackleveer

MIER MET VLEUGEL

haak
maat 12 – 16
binddraadzwart
lijfje / thoraxdubbing zwarte zeehond
rugdeksel / thorax verpakkingsmateriaal (foam)